Ierse Zee, het convooi WS.12z wordt geformeerd

11 grote passagiersschepen, afgeladen met militairen, vertrekken uit verschillende havens aan de Engelse Oostkust en komen samen in de Ierse Zee. Ook vier zwaar beladen vrachtschepen zijn onderweg, waaronder Abbekerk.

Een paar dagen later voeren we uit om een konvooi te vormen wat bestond uit 11 grote en middelgrote passagiersschepen, afgeladen met mensen in legeruniform en vier vrachtvaarders. Er was een vijftal torpedobootjagers (destroyers) druk doende om nog wat bevelen van de Commodore op te volgen. Het geheel, om te zien, een geruststellende ambiance. Zoals te doen gebruikelijk werden de vrachtschepen aan de buitenzijde geformeerd wat natuurlijk wel leuk is voor de passagiersschepen. Toch gebeurde het dikwijls dat de onderzeeboot zich in de nacht voor het konvooi liet zakken en midden tussen de schepen naar de oppervlakte kwam om de rijke buit van daaruit te bestoken.
En daar hoopten we dus maar op. Ikke, ikke, ikke en de rest kan stikke. Het was natuurlijk niet ons motto en we zeiden dat ook niet hardop, maar we dachten het wel. Niemand wil graag een dode held zijn. Per slot van rekening was ik nog maar 22 jaar oud en nog lang niet ‘der dagen zat’.
Ass. Machinist Adriaan Kik

De Atlantische konvooi routes in 1941 en een ontnuchterende kijk op de verliezen van de koopvaardij (bron: wikipedia)

De 20 schepen vormen samen het militaire konvooi WS.12z. Meer dan 25.000 militairen en al hun materieel, munitie en voedsel bedoeld voor de oorlog in Noord-Afrika en het Midden- Oosten. Daarnaast vervoeren de vrachtschepen ook nog een lading bedoeld voor Rusland, als oorlogssteun voortvloeiend uit de land-lease policy. Die lading zal verder per spoorlijn door Persië (Irak) naar Rusland worden vervoerd. Hierop ga ik later in het jaar nog in, want de locomotieven die Abbekerk in zijn voorste ruimen en aan dek meevoert zijn bedoeld om op die spoorlijn ingezet te gaan worden.

Deze WS konvooien zijn totaal anders dan de bekende bevoorradingskonvooien die tussen Engeland en Amerika varen. De WS kovooien bestonden meestal uit grote moderne tot troepenschip omgebouwde passagiersschepen, snelle grote vrachtschepen en een vaak zware escorte van grotere marineschepen. De konvooien zijn bedoeld om snel grote troepen verplaatsingen te realiseren. Door deze konvooien worden gedurende de oorlog meer dan 2 miljoen militairen verscheept met al hun materieel en materiaal.  Hier vind je meer achtergronden bij deze konvooien. En meer informatie op ww.convoyweb.com over WS.12z.De schepen komen nu samen ten zuidwesten van Ierland. Het konvooi bestaat uit 5 kolommen en 4 rijen schepen. Abbekerk heeft nummer 53. Dat betekent dat ze in de vijfde kolom op plaats drie vaart. De vrachtschepen varen aan de kwetsbaardere buitenzijde van het konvooi, de passagiersschepen aan de binnenzijde. De snelheid is zoals altijd afhankelijk van het langzaamste schip en blijkt slechts 13/14 knopen.