Kiel (Duitsland). U-604 vertrekt voor haar eerste patrouille

1 August 1942. Na zeven maanden training op de Oostzee is U604 klaar voor haar eerste patrouille. Ze verlaat Kiel en vaart via het Kattegat onderlangs Noorwegen de Noordzee op. Met een grote boog vaart ze om de Britse Eilanden heen en zal twee weken later haar ‘jachtgebied’ ten Westen van Ierland bereiken. Deze omweg is eenmalig. Haar patrouille moet eindigen in Brest aan de Franse kust waar vandaan ze voortaan veel sneller bij de konvooien kan komen.

U-604 first patrol from Kiel (Germany) to Brest (France)

Toen de oorlog met Engeland begon had Duitsland 26 operationele zeegaande U-boten, waarvan 1/3 actief was (de rest was aan het bevoorraden, trainen of op de heen- of terugreis). Inmiddels zijn er op elk moment minimaal 100 U-boten op zee, waarvan een deel op de heen en terugreis. Die laatste is inmiddels ook veel korter omdat de havens nu aan de Franse kust liggen.

The Battle of the Atlantic, stand van zake.

Voor Duitsland verloopt de oorlog niet zo goed als gehoopt, maar zeker nog niet slecht. In Noord Afrika lijkt Rommel, ondanks Engelse weerstand, toch op weg door te stoten naar Egypte en het Midden Oosten. Duitsland en Italië beheersen de Middellandse zee en en beginnen een nieuw offensief tegen Rusland.
Het hoofddoel van de zeeoorlog tegen Engeland is het blokkeren van de bevoorrading van Engeland en zo het voeren van oorlog door de britten onmogelijk te maken. En al spelen Duitse oppervlakte schepen hierin inmiddels nog maar een beperkte rol, de steeds groter in aantallen aanwezige U-boten lijken hard op weg te zijn deze zogenaamde   Tonnage War  te gaan winnen. Ondanks dat de steeds efficiënter functionerende konvooien het steeds moeilijker maken voor U-boten om schepen te zinken, zijn de u-boten op hun beurt veel efficiënter geworden door in groepen (‘Wolfpacks  ) aan te vallen. En al zijn de verliezen onder de u-boaten veel groter dan een jaar eerder, ze lijken er nog steeds in te gaan slagen om ‘schepen sneller tot zinken te brengen dan ze kunnen worden gebouwd’.

In 1942 the majority of ship losses took place in US waters. (source: https://www.junobeach.org/flash/en/)

Toen Hitler de US de oorlog verklaarde in december 1942 leek voor Engeland de verlossing nabij. Engeland hoopte op extra oorlogsschepen, vliegtuigen, koopvaardijschepen en bemanningen die de US zou kunnen leveren. Maar niet bleek minder waar. De US hadden hun focus op de Pacific en de koopvaardijschepen die in Engelse konvooien nu veilig de Noord Atlantische Oceaan waren overgestoken werden in Amerikaanse wateren in grote getalen tot zinken gebracht. Duitslands nieuwe lange afstands Uboten werden massaal naar de Amerikaanse oostkust en het caribische gebied gestuurd en meer dan een half jaar lang konden ze daar vrijwel ongehinderd huishouden onder koopvaardijschepen en vooral tankers. Zonder verduistering van de kust, met vuurtorens gewoon aan en zonder konvooi systeem waren de schepen een erg makkelijke prooi voor de Duitsers die dit de  second Happy Times  noemde.
Het is verbijsterend, bijna misdadig, dat de VS meer dan een half jaar nodig hadden om serieuze maatregelen te treffen en harde lessen die Engeland al had geleerd volledig negeerde. Tegen de tijd dat het konvooi systeem en verduisteringen breed werden ingevoerd waren al bijna 700 schepen tot zinken gebracht.

Abbekerk

Als Abbekerk zich klaarmaakt om Trinidad te verlaten begint konvooivaart en onderzeebootbestrijding in Amerikaanse water eindelijk op gang te komen. Verschillen onderzeeërs worden tot zinken gebracht en Duitsland begint in juli zijn U-boaten uit het gebied terug te trekken en weer in de Noord Atlantische Oceaan in te zetten. Bij de bemanning van de Abbekerk is dit natuurlijk niet bekend en daarnaast wordt van hun snelle schip nog steeds aangenomen dat het alleen varend een veiliger is dan in een langzaam konvooi. Ze wordt dan ook alleen varend, via een zo kort mogelijke route, naar Engeland gestuurd.